Hiện nay, hệ thống bưu điện trên thế giới không còn sử dụng tín hiệu Morse để truyền đi các bức điện tín nữa. Bởi vì nó đã nhường chỗ cho những phương tiện hiện đại của công nghệ thông tin như: Fax, Email… những kiểu truyền tin này đã phổ biến rộng rãi trên khắp toàn cầu thông qua đường dẫn truyền Internet. Tuy nhiên, trong trò chơi sinh hoạt tập thể của các đội nhóm hiện nay, chúng ta vẫn còn sử dụng tín hiệu Morse (Moóc-xơ) như một công cụ để phát triển trí tuệ, sự nhạy bén và phản xạ nhanh. Nhưng lớn hơn hết, khi sử dụng tín hiệu Morse để giải mã, ta cũng trân trọng gìn giữ một di sản qúy báu của nhân loại. Nhờ vào đó mà cả thế giới đã đi một bước khá lớn trong công nghệ thông tin toàn cầu. Tín hiệu Morse được truyền đi khắp thế giới được xem như một phát minh vĩ đại nhất của thế kỷ 19. Trong một thời gian dài gần 2 thế kỷ, nó đã giúp cho biết bao nhiêu người ở những vị trí khác nhau trên thế giới được gần lại, nhờ những bức điện của những nhân viên bưu chính phát đi.
Bài 1: THUỘC CÁC MẪU TỰ
Theo bảng sắp xếp đối nhau:
| E |
• |
T |
− |
| I |
• • |
M |
− − |
| S |
• • • |
O |
− − − |
| H |
• • • • • |
CH |
− − − − |
( Bảng 1 gồm 8 chữ đối xứng)
Tập thổi còi truyền tin, nhận tin các ký tự theo tháp Morse:
+ Thổi còi, bắt đầu bằng “Tè”, xuất phát từ ô vuông gốc của cột bên trái, từ phía dưới lên trên (theo trục tung):
- Phát tín hiệu “Tè” và ngưng: chữ T
- Phát tín hiệu “Tè, Tè” và ngưng: chữ M
- Phát tín hiệu “Tè, Tè, Tè” và ngưng: chữ O
- Phát tín hiệu “Tè, Tè, Tè, Tè” và ngưng: chữ CH
+ Thổi còi, bắt đầu bằng “Tích”, xuất phát từ ô tròn gốc của cột bên phải, từ phía dưới lên trên (theo trục tung):
- Phát tín hiệu “Tích” và ngưng: chữ E
- Phát tín hiệu “Tích, Tích” và ngưng: chữ I
- Phát tín hiệu “Tích, Tích, Tích” và ngưng: chữ S
- Phát tín hiệu “Tích, Tích, Tích, Tích” và ngưng: chữ H
Áp dụng: Truyền tin, nhận tin các câu sau (tiếng Việt không có dấu), chẳng hạn như:
Chờ cho một tí. - Cho tôi một mét thôi.
Bài 2: HỌC THUỘC THÊM CÁC MẪU TỰ
Theo bảng sắp xếp đối nhau:
| A |
• − |
N |
− • |
| U |
• • − |
D |
− • • |
| V |
• • • − |
B |
− • • • |
Bảng 2 gồm 6 chữ (đảo ngược)
Tập thổi còi truyền tin, nhận tin các ký tự theo tháp Morse:
+ Thổi còi, bắt đầu bằng “Tè”, xuất phát từ ô vuông gốc của cột bên trái (phía dưới)
- Phát tín hiệu “Tè” và ngưng: chữ T (tại gốc)
- Phát tín hiệu “Tè, Tè” và ngưng: chữ M (đi lên)
- Phát tín hiệu “Tè, Tích” và ngưng: chữ N (đi ngang qua trái)
- Phát tín hiệu “Tè, Tích, Tích” và ngưng: chữ D (đi ngang qua trái)
- Phát tín hiệu “Tè, Tích, Tích, Tích” và ngưng: chữ B (đi ngang qua trái)
+ Thổi còi, bắt đầu bằng “Tích”, xuất phát từ ô tròn gốc của cột bên phải (phía dưới)
- Phát tín hiệu “Tích” và ngưng: chữ E (tại gốc)
- Phát tín hiệu “Tích, Tích” và ngưng: chữ I (đi lên)
- Phát tín hiệu “Tích, Tè” và ngưng: chữ A (đi ngang qua phải)
- Phát tín hiệu “Tích, Tích, Tè” và ngưng: chữ U (đi lên và rẽ ngang qua phải)
- Phát tín hiệu “Tích, Tích, Tích, Tè” và ngưng: chữ V (đi lên và rẽ ngang qua phải)
Áp dụng: Truyền tin, nhận tin các câu sau (tiếng Việt không có dấu), chẳng hạn như:
- Đoàn ta sinh hoạt tinh tấn nhé.
- Chờ một chút, Đội Sen H báo tin vui sẽ sinh hoạt đội tốt hơn vào tuần tới
Bài 3: HỌC TIẾP CÁC MẪU TỰ
Theo bảng sắp xếp đối nhau:
| R |
• − • |
K |
− • − |
| L |
• − • • |
Y |
− • − − |
| F |
• • − • |
Q |
− − • − |
Bảng 3 gồm 6 chữ (tương phản)
Tập thổi còi truyền tin, nhận tin các ký tự theo tháp Morse:
Chú ý:
Gốc “Tè”: chữ T Gốc “Tích”: chữ E
Phát tín hiệu “Tè”: bước đến ô vuông theo đường nối.
Phát tín hiệu “Tích”: bước đến ô tròn theo đường nối.
Áp dụng: Truyền tin, nhận tin các câu sau (tiếng Việt không có dấu), chẳng hạn như:
- Đoàn ta sinh hoạt tinh tấn nhé.
- Chờ một chút, Đội Sen H báo tin vui sẽ sinh hoạt đội tốt hơn vào tuần tới.
BÀI 4: HỌC TIẾP CÁC MẪU TỰ
Theo bảng sắp xếp đối nhau:
| W |
• − − |
G |
− − • |
| P |
• − − • |
X |
− • • − |
Bảng 4 gồm 4 chữ (đổi chiều)
| C |
− • − • |
J |
• − − − |
Z |
− − • • |
Bảng 5 gồm 3 chữ còn lại
Tập thổi còi truyền tin, nhận tin các ký tự theo tháp Morse:
Áp dụng: Truyền tin, nhận tin các câu sau (tiếng Việt không có dấu), chẳng hạn như:
- Đoàn ta tinh tấn mà sinh hoạt nhé.
- Chờ một chút, Đội Sen H báo tin vui sẽ sinh hoạt đội tốt hơn vào tuần tới.
HOÀN CHỈNH THÁP MORSE
BÀI 5: HỌC TIẾP VỀ SỐ VÀ DẤU TIẾNG VIỆT
I. Bảng số gồm 10 chữ số: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0
| 1 |
• − − − − |
6 |
− • • • • |
| 2 |
• • − − − |
7 |
− − • • • |
| 3 |
• • • − − |
8 |
− − − • • |
| 4 |
• • • • − |
9 |
− − − − • |
| 5 |
• • • • • |
0 |
− − − − − |
Cách phát tín hiệu số bằng Morse:
Ví dụ: Số 2010 sẽ được thổi là: 2 – 0 – 1 – 0 .
• •
− − − ; − − − − − ; •
− − − − ; − − − − −
II. Quốc ngữ điện tín:
Trong tiếng Việt có đặc trưng là có dấu như: dấu sắc, huyền, hỏi, ngã và nặng và các chữ Â, Ă, Đ, ƯƠ.... cho nên ta cần phải tìm hiểu một số quy ước như sau:
* Dấu:
Sắc là chữ S. Huyền là chữ F. Hỏi là chữ R.
Ngã là chữ X. Nặng là chữ J.
* Một số chữ đặc biệt:
AA = Â EE = Ê OO = Ô UW = Ư
AW = Ă DD = Đ OW = Ơ UOW = ƯƠ
III. Dấu hiệu trong sinh hoạt tập thể (Việt Nam):
- Bắt đầu phát : AAA hoặc NW
- Sai, phát lại : HH hoặc 8E
- Cấp cứu : SOS
- Hết bản tin : AR (3 lần)
- Chưa hiểu (xin nhắc lại) : IMI
Trong khi chúng ta truyền tin cho nhau từ những khoảng cách xa hay khi thời tiết xấu khiến cho việc nhận không rõ, do đó chúng ta xin ngắn bản tin. Do vậy ở đây xin được đề cập hệ thống nhận và phát tin của quốc tế.
* Dấu chấm câu:
- Chấm : AAA
- Phẩy : MIM
- Gạch đầu dòng : THT
- Dấu hỏi : IMI
- Dấu 2 chấm : OS
- Gạch dưới : UNT
- Gạch phân số : DN
- Mở đóng ngoặc : KK
* Dấu hiệu cầu cứu quốc tế:
SOS (Chữ viết tắt của SAVE OUR SOULS)
* Một số ký hiệu thường dùng của thế giới:
- Bắt đầu : AAA
- Hết tin : AR
- Khẩn : DD
- Xin đợi : AS
- Dấu hay chữ và đã hiểu : E
- Truyền sai tin bỏ chữ đó : HH
- Chưa hiểu xin nhắc lại : IMI
- Sẵn sàng nhận : K
- Nhận không rõ nghĩa : SO
- Chữ hay dấu không hiểu : T
- Điện tín Télé Gramme : TG
- Đã hiểu bản tin của bạn : VE
- Tôi phải xin ngưng : XX
- Xin vui lòng phát chậm : VL
- Xin nhắc lại sau mỗi dấu : QR
- Xin nhắc lại toàn bộ bản tin: QT
- Xin để thêm ánh sáng : LL
- Xin bớt ánh sáng : PP