 |
| Nhằm giảm bớt áp lực cho học
sinh tiểu học và phụ huynh, nhiều quận ở TP.HCM đã áp dụng quy định giờ
vào học bắt đầu lúc 7h30 nhằm phù hợp với tâm sinh lý học sinh tiểu học.
Trong ảnh: học sinh Trường tiểu học Hồng Hà, Q.Bình Thạnh (TP.HCM) đi
học lúc 7h15 thay vì 6h45-7h như trước - Ảnh: NHƯ HÙNG |
Trên Tuổi Trẻ 4-5, giáo sư Nguyễn
Minh Thuyết cho rằng: “Nội dung môn học lớp 1 ở dự thảo chương trình mới
không khác nhiều so với chương trình hiện hành, được thiết kế theo
hướng giảm bớt những kiến thức khó, điều chỉnh để nhẹ nhàng hơn, gần gũi
với đối tượng học sinh”.
Chỉ nên tập trung vào một số môn
Nếu “nội dung môn học lớp 1 không khác nhiều so với chương trình hiện
hành”, vậy có cần thiết phải thay sách giáo khoa hay chưa? Sao ngành
giáo dục không để số tiền đầu tư thay sách để điều chỉnh một số tồn tại,
bất cập trong ngành giáo dục có thể sẽ hiệu quả hơn nhiều việc thay
sách trong khi những tồn tại ấy vẫn còn.
Với học sinh lớp 1 chỉ nên yêu cầu các em đọc, viết thông thạo, biết
sử dụng tiếng Việt (nghe, nói, đọc, viết) để học tập và giao tiếp trong
các môi trường hoạt động của lứa tuổi. Có hiểu biết sơ giản về xã hội,
tự nhiên và con người. Bước đầu cần nắm được một số kiến thức cơ bản,
đơn giản về đếm, đọc, viết, so sánh, cộng, trừ không nhớ các số trong
phạm vi 100.
Bởi thế, những môn các em buộc phải học chỉ nên tập trung vào một số
môn học cụ thể như toán, tiếng Việt, đạo đức, một số môn năng khiếu như
hát nhạc, mỹ thuật... là đủ.
Ở chương trình hiện hành nội dung học tập của học sinh lớp 1 hiện nay
luôn được đánh giá là quá tải với các em. Ngay việc các em phải học âm E
trước, giáo viên cũng vất vả hơn rất nhiều. Chuyện phát âm còn đỡ, để
học sinh viết được âm E, âm Ê giáo viên phải cầm tay đưa từng nét bút
nhưng nhiều em cũng viết không được.
Học sinh sẽ lại phải gánh thêm áp lực mới?
Với trường học một buổi, học sinh tiểu học phải ngồi học từ 7h-11h
mới về. Do các em còn nhỏ nên khoảng 10h đã mệt và uể oải, nhiều em
không thể ngồi yên, ngáp ngắn ngáp dài hoặc loi nhoi nói chuyện.
Trường học hai buổi, một tuần học sinh được học hàng chục tiết tiếng
Việt, 5 tiết toán. Một số tiết bổ sung trong tuần cũng dồn vào dạy tiếng
Việt và toán, nhưng giáo viên thì bở hơi tai còn nhiều học sinh vẫn ngơ
ngác.
Một số giáo viên dạy lớp 1 phản ánh: Mỗi ngày các em phải học một âm
mới nên không ít học sinh học âm trước đã quên luôn âm sau vừa học...
Một lớp học với gần 60 học sinh, mỗi tiết học chừng 35-40 phút giáo viên
vào lớp ổn định xong cũng mất gần chục phút. Hơn 20 phút còn lại để dạy
các em đọc, viết là gánh nặng quá lớn cho giáo viên lớp 1.
Trong thực tế, giáo viên tiểu học chúng tôi hằng ngày cùng học sinh
đánh vật với từng âm, vần, cầm tay học sinh đưa từng nét cong, nét
khuyết. Cả buổi học bốn tiết nhưng nhiều hôm chúng tôi chỉ dạy mỗi môn
tiếng Việt đã hết giờ. Mỗi ngày một âm vần mới, các em phải được phát
âm, được luyện nói nhưng sĩ số đông như thế giáo viên làm sao có thể
xoay vòng hết lớp?
Dù ở trường học nhiều nhưng tối đến nhiều em vẫn phải miệt mài đến
các lớp học thêm để luyện đọc, luyện viết. Nếu chương trình tổng thể vừa
công bố được áp dụng đại trà, chắc chắn áp lực còn đè nặng lên đôi vai
của cả thầy và trò rất lớn.
Theo chương trình mới, số lượng môn học nhiều như thế không hiểu sẽ
phân bố thời gian dạy thế nào? Học sinh sẽ lại phải gánh thêm áp lực mới
bởi ngoài nội dung kiến thức tiếng Việt, toán đã quá nặng còn biết bao
môn học khác.
Chương trình hiện hành quá tải, hi vọng đợt cải cách lần này sẽ khắc phục những tình trạng đó nhưng xem ra lại còn quá tải hơn.
Đừng làm trẻ lớp 1 phải sợ học!
Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể đang tiếp tục lấy ý kiến của dư luận và đã có một số điều chỉnh nhất định.
Theo đó, chương trình mới sẽ áp dụng đại trà vào năm học 2018-2019
cho lớp 1, thí điểm ở lớp 6 rồi thực hiện cuốn chiếu lên các lớp cao
hơn. Môn học thế giới công nghệ ở lớp 1, 2 cũng đang được đề xuất không
thực hiện.
Điều đó cho thấy tinh thần cầu thị đáng quý của ban soạn thảo khi
lắng nghe ý kiến đóng góp của xã hội. Tuy nhiên, tôi rất băn khoăn với
chương trình mới áp dụng đại trà cho lớp 1 rất nhiều. Phải chăng một
“chiếc áo quá rộng” đang được khoác lên trẻ lớp 1?
Đầu tiên là sự thay đổi tên các môn học. Phải khẳng định rằng các
môn học ở lớp 1 hiện nay quá dài, quá khó để các cháu phải ghi nhớ và
phân biệt: toán, tiếng Việt, giáo dục lối sống, cuộc sống quanh ta, giáo
dục thể chất, nghệ thuật, hoạt động trải nghiệm sáng tạo (môn bắt buộc
có phân hóa), tiếng dân tộc thiểu số, nội dung giáo dục địa phương và
hoạt động tự học có hướng dẫn của giáo viên (môn tự chọn).
Mặc dù ban soạn thảo đã khẳng định số môn học không thay đổi nhiều
so với chương trình hiện hành thì việc “thay tên đổi họ” cho các môn
học cũng sẽ gây ra nhiều khó khăn cho học sinh. Đơn cử là việc soạn sách
vở cho mỗi ngày đi học, trẻ lớp 1 cũng sẽ phải nhờ đến sự giúp đỡ của
phụ huynh. Với sự đổi mới này thì phụ huynh cũng khá rối rắm, loay hoay
phân biệt môn này môn kia, huống hồ gì là những đứa trẻ còn ham chơi mê
ngủ.
Dẫu lời khẳng định chương trình lớp 1 giảm tải kiến thức khó nhưng
việc ôm đồm quá nhiều môn học sẽ tạo ra nỗi ám ảnh việc học cho những
đứa trẻ mới chập chững làm quen trường lớp. Có học tất có kiểm tra, thi
cử, học bài, làm bài tập... Trẻ sẽ lại bị cuốn vào vòng xoay của việc
học và bị “gò” vào khuôn khổ một cách gượng ép.
Lẽ nào ban soạn thảo chương trình quên mất “đặc trưng” của những
đứa trẻ lớp 1 ư? Các cháu vừa hoàn thành việc học ở bậc mầm non, quen
ăn, chơi, ngủ, nghỉ. Các cháu còn “mè nheo” ngủ nướng, nhõng nhẽo đòi đồ
chơi, thích chạy nhảy nô đùa...
Vì vậy xin đừng làm trẻ lớp 1 phải sợ học ngay ngưỡng cửa đầu tiên! (Thanh Nguyễn)
PHAN TUYẾT